تاریخچه تراشیدن مو به عصر پارسنگی و به حدود ۱۰۰ هزار سال قبل بازمیگرد نخستین بار این انسانهای هنوز پیشرفت نکرده ای بودند که شروع به تراشیدن، تاتو کردن و نقاشی کردن بدن خود کردند.
انسانهای هنوز پیشرفت نکرده حتی به دلایلی دندانهای خود را سوهانکاری میکردند. دیده های نقاشیهای غارهای باستانی نشاندهنده شیوههایی است که انسانهای اولیه از آنها برای تراشیدن موها استفاده میکردند.
آنها از دو تکه صدف به عنوان موچین استفاده میکردند و موها را بیرون میکشیدند. موچینها در طول تاریخ به عنوان محبوبترین وسیله آرایشی همچنان باقی ماندند و از سوی مردان و زنان متمدن برای برداشتن موی صورت و بدن مورد استفاده قرار گرفتند.
بشر تاکنون روشهای زیادی برای رفع موهای زائد ابداع کردهاست، برخی روشها که موقتی و قدیمی هستند عبارتند از: دستگاههای مو کن خانگی، اپیلاسیون، کرمها و پودرهای موبر، بند انداختن و استفاده از موچین، تیغ اصلاح و محلولهای شیمیایی.
پس از استفاده از روشهای مذکور موهای زائد دوباره رشد خواهند کرد و حتی هر کدام از این روشها میتوانند باعث عوارضی مانند حساسیت نیز شود. امروز با توجه به موقتی بودن و دردناک بودن و عوارض روشهای قدیمی، دیگر این روشها استفاده نمیشوند و روشهای جدید و کاراتری جایگزین آن شدهاست.
با حضور تکنولوژیهای جدید شخصی به نام Rox Anderson راکس اندرسون که فارغالتحصیل دکترای دانشگاه MIT در رشته مگنا بود کشف کرد که میتوان به صورت انتخابی chromophore را با هدف از بین بردن فولیکولهای مو مورد اصابت لیزر قرار داد.
این روش توانست به اثبات برسد و در سال ۱۹۹۶ / ۱۳۷۵ برای اولین بار استفاده شد. در سال ۱۹۹۷ / ۱۳۷۶ اداره غذا و دارو ایالات متحده آمریکا (FDA) این روش را برای حذف مو مورد تأیید قرار داد.
با توسعه این تکنولوژی و تحقیقات بیشتر، مشخص، استفاده از لیزر برای حذف و برداشتن مو مؤثر تر و کارآمد شدهاست؛ به همین دلیل در حال حاضر این روش، روشی معمول برای از بین بردن مو برای مدت زمان طولانی مورد استفاده قرار میگیرد.
اصل اولیه در استفاده از لیزر موهای زائد ، استفاده از یک طول موج از نور و پالس مدت دار برای به دست آوردن اثر مطلوب در بافت هدف و حداقل اثر منفی بر بافت اطراف است. لیزر میتواند باعث آسیب موضعی و گرمایشی در بخشهای تیرهای که باعث رشد مو هستند و به آنها ماده ملانین میگویند در ناحیه فولیکول مو میشود در حالی که هنوز در نواحی دیگر پوست گرم نشدهاند.
نور توسط بخشهای تیره جذب میشود بنابراین در بخشهای تیره مورد نظر پوست با سرعت بیشتر و با شدت جذب صورت میگیرد. این ماده هدف تیره یا chromophore میتواند طبیعی یا مصنوعی باشد.
ملانین نقش اصلی و اولیه chromophore را در همه نوع دستگاه لیزری حذف مو که حال حاضر در بازار هستند، دارد. ملانین بهطور طبیعی در پوست عامل تعیین رنگ پوست و رنگ مو است و دو نوع ملانین در مو وجود دارد. ملانین نوع Eumelanin به رنگ قهوهای یا سیاه است در حالیکه pheomelanin در موهای بلوند یا قرمز رنگ است.
به دلیل جذب انتخابی فوتونهای نور لیزر معمولاً فقط موهای سیاه و سفید یا قهوهای مو میتواند برداشته شود. لیزر با بخش تیره و درشت مو بهتر کار میکند. پوست روشن و موهای تیره هستند یک ترکیب ایدئال برای مؤثر بودن و تولید بهترین نتایج در کار با لیزر است، اما در حال حاضر لیزرهای جدید قادر به هدف قرار دادن موهای سیاه با پوست تیره هستند.
در واقع بسیاری از مراجعه کنندگان تجربه رشد مجدد مو در سالهای پس از آخرین دوره استفاده را دارند. این به این معنی است که اگر چه درمان لیزر با این دستگاه بهطور اساسی موجب کاهش تعداد موهای بدن میشود ولی این یک روش دائمی برای رفع همیشگی رشد مو نیست.
پیش از این از روش درمانی لیزر برای رفع موهای زائد تنها برای افراد با رنگ پوست روشن استفاده میشد اما با پیشرفت تکنولوژی، امروزه این جراحی برای مراجعه کنندگان با رنگ پوست تیره هم انجام میشود و برای آنها امن بوده و خطری ندارد.
برای از بین بردن موهای زائد در بیشتر افراد باید چند مرحله لیزر انجام شود. در برخی موارد ممکن است که زمان از بین رفتن موهای زائد چندین سال زمان ببرد.
در سال ۲۰۰۶ مقالهای به نقد و بررسی در مجله «لیزر در علوم پزشکی» با مقایسه پالس نور شدید (IPL) ، برای دو نوع لیزر الکساندریت و لیزر دایود انجام گرفت. بررسی هیچ تفاوت آماری در کوتاه مدت نشان نداد اما در سطح دیگر نشان داد عوارض جانبی با لیزر دیود مبتنی بر درمان بیشتر است.
کاهش موهای زاید پس از ۶ ماه دوره درمانی، ۶۸٫۷۵ درصد برای الکساندریت لیزر، ۷۱٫۷۱٪ لیزر دیود و ۶۶٫۹۶٪ برای IPL را نشان داد. عوارض جانبی گزارش شده ۹٫۵٪ برای الکساندریت لیزر، ۲۸٫۹٪ لیزر دیود و ۱۵٫۳ درصد برای IPL گزارش شدهاست. همه عوارض جانبی بهطور موقت بودهاند و حتی تغییرات رنگدانهها در عرض ۶ ماه به حالت اول بازگشتهاند.
IPL هر چند از لحاظ فنی یک لیزر نیست، گاهی اوقات به اشتباه به عنوان “لیزر مو” استفاده میشود. IPL گاهی اوقات به نام “phototricholysis” یا “photoepilation” نامیده میشود که از فلش زنون لامپ که کاملاً طیف نوراست استفاده میکند. دستگاههای IPL بهطور معمول خروجی با طول موج بین 400 نانومتر و 1200 نیوتن متر کار میکنند. فیلتر اعمال میشود برای جلوگیری از طول موجهای کوتاهتر در نتیجه تنها با استفاده از این دیگر “رنگ قرمز” طول موج برای کاربردهای بالینی است.
الکترولیز یکی دیگر از روش حذف مو است که بیش از 135 سال قدمت دارد. بر خلاف لیزر اپیلاسیون از الکترولیز برای حذف ۱۰۰٪ از موها در یک منطقه از بدن استفاده می شود.
یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۰۰ در ASVAK مرکز لیزر در آنکاراهای ترکیه مقایسه الکساندریت لیزر و الکترولیز برای رفع موهای زائد در ۱۲ بیمار به این نتیجه رسیدند که استفاده از لیزر مو با دستگاه الکساندریت ۶۰ بار سریع تر و درد کمتری دارد و قابل اعتماد تر از الکترولیز است.
ژان ژاک Perret برای اولین بار در سال 1762 یک تیغ برای اصلاح موهای زائد ابداع کرد.
قبل از اختراع این نوع از تیغ مردم با روشهای سنتی تر اقدام به رفع موهای زائد خود می کردند.
پس از مدت کوتاهی در سال ۱۸۹۵ یک مرد به نام آقای ژیلت یک تیغ نازک یکبار مصرف و ارزان اختراع کرد.استفاده از این تیغ بعدها به محبوب ترین روش حذف موهای زائد منجر شد.
بريدگي، خراشيدگي، تحريک و احساس گم کردن چيزي از عوارض اصلاح با تيغ محسوب مي شوند. برخي افراد که داراي موهاي مجعد هستند پاسخ التهابي نامناسبي به اصلاح با تيغ مي دهند که به آن سودوفوليکوليت ريش يا RAZER BUMPS گفته مي شود که ناشي از فرورفتن نوک موهاي بريده شده با تيغ، داخل پوست و ايجاد جوش هاي التهابي است.
بسياري از عوارض را مي توان با استفاده از تيغ تازه، مصرف زياد لوبريکانت و پرهيز از فشار زياد تيغ روي پوست و همچنين استفاده از فرچه اصلاح به حداقل رساند. از عوارض ديگر تيغ خونريزي و نيز بر جا ماندن (گاهي از مواقع) جوشگاه هاي بدشکل روي پوست است. اگر افراد براي اصلاح از تيغ هاي شخصي استفاده نکنند امکان انتقال بيماري هاي ويروسي مثل ايدز و هپاتيت وجود دارد.
اپیلاسیون یکی دیگر از گزینه برای از بین بردن و حذف مو است.اپیلاسیون شامل روشهایی چون مومك انداختن، بندانداختن و… است.
اگر این روش با دقت و توسط فرد ماهر انجام شود یكی از روشهای بسیار خوب است چون احتمال رویش دوباره موی زائد بسیار كم است، اما اگر این روش اشتباه انجام شود باعث به وجود آمدن زخمهایی روی پوست میشود و درنتیجه جوشگاههای بسیار بد شكلی روی پوست ایجاد میشود.
در صورتی که از لیزر سوپرانو آیس پلاتینیم مدل آلما 2020 که یکی از فروشندگان آن شرکت پارسیان مد مباشد، استفاده میکنید دردی را تجربه نخواهید کرد زیرا این دستگاه داری کولینگ سر هند پیس با قدرت بسیار بالا می باشد ولی در غیر این صورت درد خواهید داشت. اپراتورها معمولاً از کرمهای بی حسی، دستگاههای خارجی که هوای سرد بیرون میدهند استفاده میکنند و یا به فرد توصیه میکنند از Advil استفاده کنند ولی با این حال ممکن است باز هم احساس درد کنید.
بسته به نوع مو و رنگ پوست دوران درمان طول میکشد، در بسیاری از موارد حداقل به هفت جلسه نیاز است. زمان درمان بین سه تا هفت جلسه است و به نوع دستگاه و قدرت آن و نظر پزشک نیز بستگی دارد. طول زمان درمان و تعداد جلسات به پارامترهای مختلفی از جمله منطقه از بدن که تحت درمان است یا رنگ پوست، درشتی مو، تیرگی مو، جنس مو و عواملی مانند مواد و کرمهایی که بعد از جلسات زده میشود و به میزان تحمل افراد و قدرت لیزر برای درمان بستگی دارد.
معمولا اگر موها سیاه و تیره باشند و رنگ پوست روشن بیشترین نتیجه در زمان کوتاه بدست می آید.
لیزرها روی موهای به رنگ قرمز و سفید کار نمیکند و برای کسانی که پوست تیرهتر دارند با دستگاههای کلینیکی مخصوص و زیر نظر پزشک باید لیزر انجام شود.
نباید پس از درمان لیزر اقدام به اپیلاسیون کرد و تنها تراشیدن و تیغ زدن توصیه میشود تا موجب کاهش اثرات لیزر نشود.
توصیه میشود بعد از درمان با لیزر با کرمهای مخصوص سطح لیزر شده پوشیده شود تا هر کاهش درد به وجود بیاید و هم اثرات درمان بیشتر شود.
عوارض جانبی و خطرات رفع موهای زائد
برخی مواقع ممکن است پس از درمان حذف مو توسط لیزر، عوارض جانبی مانند خارش پوست ،صورتی و قرمز و تورم شدن اطراف منطقه درمان یا التهاب فولیکول به وجود بیاید. این عوارض جانبی به ندرت بیش از دو یا سه روز طول میکشد.
دو تا از عوارض جانبی جدی آکنه و تغییر رنگ پوست است و بنابراین باید از دستگاههای لیزر سوپرانو آیس پلاتینیوم استفاده شود.
در صورتی که اپراتور از الزامات امنیتی استفاده از دستگاه پیروی کند هیچ گونه خطری وی را تهدید نخواهد نمود. به علت من بودن توان دستگاه، لیزر سوپرانو ایس پلاتینیوم هیچ تأثیر سویی روی بخشهای داخلی و پوست اپراتور در طولانی مدت نخواهد گذاشت و در صورت استفاده از عینک محافظ، چشم اپراتور نیز ایمن خواهد بود.